Verslaving

Bij verslavingen denk je misschien al snel aan drugs of alcohol. Bij jongeren komen deze dingen gelukkig niet heel vaak voor. Bij jongeren zie je vaker de wat "normaal" geaccepteerde vormen, zoals het echt niet kunnen zonder mobiel, gameverslaving, roken, shoppen, en internetverslaving. De negatieve gevolgen van deze verslavingen richten zich vooral niet op het lichamelijke, maar richten geestelijk, emotioneel en sociaal gezien soms net zo veel schade aan.

Wanneer ben je verslaafd?

Iedereen probeert zijn leven zo leuk mogelijk te maken. Daar zijn genoeg gewoontes en middelen om je leven aan te kunnen. Zo worden leuke gebeurtenissen natuurlijk gevierd en bij minder leuke gebeurtenissen zijn er middelen voor vertroosting.
Maar wanneer is iemand nou eigenlijk verslaafd en wat zijn redenen waarom mensen verslaafd raken en blijven? Zijn de jongens bij een zuipkeet bij vijf glazen alcohol per dag nog niet verslaafd en bij de zesde wel? Is dat ene meisje verslaafd omdat zij elke dag twee repen chocolade eet? Ben je verslaafd als je twee keer in de week tien minuten porno kijkt?
Wanneer ben je nu echt verslaafd? hier zijn vijf kenmerken waar je verslavingen aan kunt herkennen:

  1. Te veel en te vaak (eigenlijk alles waar 'te' voor staat ...)
  2. Geestelijk afhankelijk
  3. Je hebt iets nodig waar je niet meer zonder kunt
  4. Onthoudingsverschijnselen als je ermee stopt (bij alcohol en drugs zijn de lichamelijke verschijnselen groot, andere vormen van verslavingen gaan gepaard met onrust zoals niet kunnen slapen en soms zelfs depressieve gevoelens)
  5. Vervelende gevolgen (Bij gok- en shopverslaving zijn die financieel, bij roken, alcohol en drugs lichamelijk en bij seks- of pornoverslaving vooral relationeel)

 

Oorzaken

Wanneer je iemand kent waarvan je denkt dat die strijd tegen een verslaving dan zul je eerst met zo'n persoon in gesprek moeten gaan. Hen de vraag stellen waarom ze niet zonder hun mobiel kunnen of na een halfuur onrustig worden omdat ze moeten roken.
Waarom wil de jongere telkens gamen, blowen, drinken, gokken of porno kijken? In de meeste gevallen zal het gaan om een emotionele afhankelijkheid. Zonder het 'hulpmiddel' kan de jongere niet functioneren. Bij alcohol- en drugsverslaving komt daar ook nog een lichamelijke afhankelijkheid bij. De meest voorkomende oorzaken zijn:

  • Het verdringen/verdoven van negatieve gevoelens, verdriet of frustraties
  • Eenzaamheid
  • Afwijzing
  • Stress vanwege een laag zelfbeeld (deze jongeren voelen een hoge prestatiedruk)
  • Erbij willen horen (anderen doen het ook)
  • Erfelijkheid (in geval van alcohol)
  • Persoonlijkheidsstoornis
  • Karakter (geen rem kennen)

Herkenning

Bij een verslaving neemt het middel (drugs, alcohol, eten) of de gewoonte (gamen,gokken,shoppen) de controle van het leven over. Alles draait om het gebruik van dat ene middel of om bepaald gedrag. Permanent stoppen of een (te lange) onderbreking zorgen voor verschijnselen die je zelf of anderen goed kunt herkennen. Ik noem hier een aantal:

Lichamelijke verschijnselen (vooral bij roken, alcohol, drugs en medicijnverslaving)

  • Trillen/beven
  • Slapeloosheid
  • Overmatig zweten
  • Concentratieproblemen
  • Darmkrampen en diarree
  • Hartkloppingen
  • Spierpijn
  • Vermoeidheid

 

Geestelijke verschijnselen (komen eigenlijk bij alle soorten verslavingen voor)

  • Somberheid
  • Chagrijnig, prikkelbaar gedrag
  • Agressie
  • Huilbuien
  • Onrustig en opgejaagd gedrag
  • Verlies van controle: het gebruik of gedrag is niet meer goed in de hand te houden. De alcoholist kan alleen maar denken aan alcohol, de drugsgebruiker aan zijn volgende joint, de gamer aan zijn spelcomputer.

 

Iedereen is weleens onrustig of chagrijnig, maar als dit gedrag er continu is of ineens verergert zou dit kunnen betekenen dat er iets met je aan de hand is. Ga hierover met iemand gesprek zoals bijvoorbeeld je ouders, je docent, een vertrouwenspersoon.

 

Vicieuze cirkels

Verslavingen kunnen op verschillende manieren beginnen: als vlucht, om mee te doen zodat je erbij hoort of om negatieve gevoelens te onderdrukken. Het gevolg is alleen dat het steeds moeilijker wordt om ermee te stoppen, terwijl je steeds meer aan je verslaving moet toegeven om hetzelfde effect te krijgen. Je komt dan vanzelf in een vicieuze cirkel terecht.

Er zijn verschillende vicieuze cirkels die het moeilijk maken om te stoppen. Hieronder staan er vier genoemd:

  • De lichamelijk vicieuze cirkel
    Voorbeeld: een alcoholist gebruikt al lang veel alcohol zodat hij op een gegeven moment is gaan trillen. Nu neemt hij een borrel om het trillen te verminderen (maar meer drinken betekend natuurlijk nog meer trillen). De remedie voor de lichamelijke klacht 'trillen' veroorzaakt op den duur een verergering van de klacht: de lichamelijke vicieuze cirkel.
  • De psychologische vicieuze cirkel
    Elk mens wil zich waardevol voelen. Deze cirkel gaat vooral om het eigen zelfbeeld, schuld en schaamte. Een verslaving tast dit zelfbeeld aan: zo wil je eigenlijk niet zijn. Het gevolg is dat je je schuldig voelt en je gaat schamen. Deze gevoelens zorgen er op hun beurt voor dat weer gaat gebruiken of vervalt in nog slechtere gewoontes.
  • De sociale vicieuze cirkel
    Verslaving kan grote sociale problemen met zich meebrengen:
    • Financiële problemen
    • Problemen met justitie
    • Ruzie met vrienden en familie
    • Afspraken niet nakomen
    • Te laat komen op school of werk.


Door de verslaving veranderen sociale contacten, helaas meestal in negatieve zin. De verslaafde wordt eigenlijk alleen nog geaccepteerd in groepen waar het gebruik plaatsvindt, daarbuiten willen mensen niks met hem/haar te maken hebben. Hiernaast kunnen jongeren het gevoel hebben dat ze in de ogen van andere jongeren het helemaal hebben verprutst en geen tweede kans verdienen.

  • De vicieuze cirkel van het geloof
    Doordat je niet kunt breken met je verslaving voel je je continu schuldig, zeker voor God. Je weet dat hij je gedrag niet goedkeurt, er zelfs verdriet van heeft en toch doe je het weer. Dat maakt dat de jongere voelt dat ergeen weg terug is. 'Alles is toch al verloren, ik kan net zo goed doorgaan. Genade is niet eindeloos...'

 
Wanneer je zit met één van deze verslavingen, weet dat er altijd een weg terug is. Ook al lijkt het misschien heel moeilijk. God heeft je onvoorwaardelijk lief! Zo zijn er ook anderen die in dezelfde liefde je onvoorwaardelijk lief hebben. Ga met je problemen naar je ouders, vrienden, leraar, familie, of een ander vertrouwenspersoon. Blijf er niet te lang zelf mee rondlopen!

 

Wanneer je nog verdere vragen of hulp nodig hebt stuur dan een mail of vul het formulier in.

Heb je hier ervaring mee, of wil je iets delen, dan kun je ook hieronder reageren!

 

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.